Τη Δευτέρα 11 Μαΐου 2015, παρουσιάσαμε
τις ετήσιες εργασίες μας, ως Περιβαλλοντική Ομάδα του 4ου Γυμνασίου
Λαμίας. Η θεματολογία των εργασιών
αφορούσαν την Οίτη: η πρώτη προσέγγισε το δασικό της οικοσύστημα, ενώ η δεύτερη
τις δυνατότητες ανάπτυξης του εναλλακτικού τουρισμού. Ας δούμε συνοπτικά το
περιεχόμενο των εργασιών:
ΟΙΤΗ, Το Βουνό των
Νερών και των Χρωμάτων
Οι μαθητές της Β’ και της
Γ’ τάξης αξιοποιώντας τη μέθοδο project,
χωριστήκαμε σε ομάδες, όπου η κάθε μία ανέλαβε να μελετήσει αντίστοιχα μία από
τις παρακάτω θεματικές ενότητες:
•
Γεωμορφολογία-Ιστορία-Μυθολογία
•
Η σημασία
του δάσους
•
Οικότοποι
της Οίτης
•
Η χλωρίδα
της Οίτης
•
Η πανίδα
της Οίτης
•
Απειλές και
κίνδυνοι.
•
Προστασία
της Οίτης.
Ιδιαίτερο
βάρος δώσαμε στους κινδύνους και στις απειλές για το οικοσύστημα της Οίτης όπως
είναι, ο διαμελισμός του δάσους, η κακή και ανεξέλεγκτη κατασκευή δρόμων και
έργων υποδομών, τα απορρίμματα, η ληστρική υλοτομία, η
έλλειψη διαχείρισης της βόσκησης, η
εντατικοποίηση της δασικής διαχείρισης και αποδάσωση, η καταπάτηση των οικοτόπων από οχήματα, οι
πυρκαγιές, οι ανεξέλεγκτες δραστηριότητες αναψυχής, οι μεταλλευτικές
δραστηριότητες και η κλιματική αλλαγή.
ΟΙΤΗ: Φυσικό Περιβάλλον και Τουρισμός
Οι μαθητές της Α’ τάξης
που ασχοληθήκαμε με τις δυνατότητες τουριστικής ανάπτυξης στον ορεινό όγκο της
Οίτης, αναφερθήκαμε αρχικά στα χαρακτηριστικά των δύο μοντέλων τουρισμού, που
είναι ο μαζικός και ο εναλλακτικός και στη συνέχεια αναπτύξαμε αναλυτικά δύο
ξεχωριστά είδη του εναλλακτικού τουρισμού: τον οικοτουρισμό και τον
αγροτουρισμό.
Ακολούθως, αναφερθήκαμε
στο φυσικό και πολιτιστικό πλούτο της περιοχής της Οίτης, ο οποίος μπορεί να
αποτελέσει πόλο έλξης για όλους όσους θέλουν να ξεφύγουν από τις καθημερινές
πιέσεις των πόλεων και να ασχοληθούν με ήπιου χαρακτήρα υπαίθριες
δραστηριότητες όπως, η ορειβασία, η αναρρίχηση, η ποδηλασία, η διάσχιση φαραγγιών,
η παρατήρηση της χλωρίδας και της πανίδας.
Η Οίτη όντας στην περιοχή
όπου εξελίχθηκαν παγκόσμιας φήμης ιστορικά γεγονότα(Θερμοπύλες, Γοργοπόταμος),
αποτελεί εναλλακτικό προορισμό. Συνδυάζει ιστορία, μυθολογία, φυσικές ομορφιές,
άγρια φύση και πλούσια βιοποικιλότητα, που μπορούν εφόσον οργανωθούν σωστά να
προσελκύσουν τουρίστες οι οποίοι αναζητούν τέτοια χαρακτηριστικά.
Από τους 30 συνολικά
οικισμούς εκ των οποίων οι 19 ορεινοί, ξεκινά ένα δίκτυο δρόμων και μονοπατιών
που αποτελούν πρόκληση για εξερεύνηση. Μέχρι σήμερα, υπάρχουν καταγεγραμμένες
περίπου 20 πεζοπορικές και ορειβατικές διαδρομές που άψογα μπορούν να
συνδυαστούν μεταξύ τους. Είναι κυρίως ιστορικές διαδρομές, που κάποτε
χρησιμοποιούσαν είτε οι ντόπιοι για τις μετακινήσεις τους από χωριό σε χωριό,
είτε οι τσοπάνηδες για να μετακινηθούν από και προς τα θερινά βοσκοτόπια.
Ενδεικτικά μπορούμε να αναφέρουμε το μονοπάτι των Σιδηροδρομικών, το μονοπάτι
του Ηρακλή, το μονοπάτι των Φαρμακίδων και το μονοπάτι των Τσοπάνηδων.
Επίσης
η Οίτη μπορεί να προσφέρει πολλές συγκινήσεις σε δράσεις που σχετίζονται με τον
τουρισμό της περιπέτειας. Διαθέτει αρκετά φαράγγια μεταξύ των οποίων ξεχωρίζουν
για την άγρια ομορφιά και τη δυσκολία τους, το φαράγγι του Γοργοποτάμου, του
Ροδοκάλου, του Γερακάρη, του Κάκαβου και του Κωσταλεξίου. Το Canyoning είναι η
διάσχιση των φαραγγιών ακολουθώντας την πορεία των υδάτων και προσπερνώντας
κάθε εμπόδιο με τεχνικά μέσα. Δηλαδή η κατάβαση ενός φαραγγιού περπατώντας μέσα
από το νερό, κάνοντας βουτιές σε βαθιά νερά, φυσικές τσουλήθρες που έχουν
σχηματιστεί πάνω στους βράχους από την διάβρωση των νερών και κατάβαση με σχοινιά,
όταν έχει καταρράκτες. Το canyoning περιέχει ορειβασία, αναρρίχηση,
σπηλαιολογία, κολύμβηση. Είναι ένα σπορ που συνδυάζει πολλά από τα αθλήματα του
βουνού!
Θέλοντας
να διαπιστώσουμε τις αντιλήψεις των κατοίκων της περιοχής σχετικά με τον
εναλλακτικό τουρισμό, διενεργήσαμε από 25 Μαρτίου μέχρι 10 Απριλίου, διαδικτυακή έρευνα στην οποία έλαβαν
μέρος 39 άτομα, από τα οποία 20 άνδρες και 19 γυναίκες.
Από
τους ερωτηθέντες, το 13% ήταν απόφοιτοι Γυμνασίου-Λυκείου, το 54% πτυχιούχοι
ΑΕΙ/ΤΕΙ και το 33% κάτοχοι μεταπτυχιακού.
Από
την επεξεργασία των απαντήσεων προκύπτουν τα εξής:
Το
95% γνωρίζει τις διαφορές εναλλακτικού και μαζικού τουρισμού.
Μεταξύ
μαζικού και εναλλακτικού τουρισμού, το 82% προτιμά τον εναλλακτικό, ενώ το 18%
τον μαζικό.
Στην
ερώτηση για ποιούς λόγους τον προτιμάτε τον εναλλακτικό τουρισμό, το 95%
απάντησε για την επαφή με τη φύση, το 51% για αναζήτηση περιπέτειας, το 44% για εκπαιδευτικούς λόγους, το 31% για
τις δυνατότητες άθλησης, το 18% για αρχαιολογικούς λόγους και το 8% για λόγους
υγείας.
Οι
θετικές οικονομικές επιδράσεις του εναλλακτικού τουρισμού είναι οι:
Βελτίωση
του τοπικού περιβάλλοντος για το 67%, Μείωση της ανεργίας σε τοπικό επίπεδο και
αύξηση των
εισοδημάτων των κατοίκων της περιοχής για
το 62% και καλύτερο
βιοτικό επίπεδο για το 49%.
Όταν επισκέπτονται έναν τόπο για τουριστικούς
λόγους, τους ενδιαφέρει κυρίως:
Η κουλτούρα και οι τοπικές συνήθειες κατά 77%.
Η πραγματοποίηση υπαίθριων δραστηριοτήτων στη φύση
κατά 74%
Η χαλάρωση και η ξεκούραση κατά 46%,
Από τις μορφές εναλλακτικούς τουρισμού που υπάρχουν
ή μπορούν να αναπτυχθούν στην περιοχή του ορεινού όγκου της Οίτης κυριαρχούν
οι:
Περιηγητικός τουρισμός σε ποσοστό 92%, Αθλητικός
τουρισμός σε ποσοστό 82%, Οικοτουρισμός σε ποσοστό 82%, Αγροτουρισμός σε
ποσοστό 54% και ο Θρησκευτικός τουρισμός σε ποσοστό 41%.
Τέλος το 97% θεωρεί ότι είναι απαραίτητο να
αναπτυχθούν στην ευρύτερη περιοχή της Οίτης και του Σπερχειού, εναλλακτικές
μορφές τουρισμού ήπιου χαρακτήρα που να αποσκοπούν στην προστασία του φυσικού
περιβάλλοντος, αλλά και τη βιώσιμη ανάπτυξη της περιοχής
Από
επιστημονικής πλευράς, προφανώς και δεν μπορούμε να πούμε ότι τα συμπεράσματα
είναι ασφαλή και έγκυρα, αφού το δείγμα είναι μικρό και βεβαίως δεν είναι
αντιπροσωπευτικό. Μας δίνουν όμως την ενδεικτική εικόνα, ότι υπάρχουν αρκετοί
άνθρωποι που ψάχνουν το διαφορετικό και αποζητούν την επαφή με τη φύση μέσα από
ήπιου χαρακτήρα υπαίθριες δραστηριότητες.